Không như những ngày đầu tiên với tâm hồn ngập đầy bỡ ngỡ. Đà Lạt giờ đây hiển hiện trong tôi với một hình ảnh nhẹ nhàng và trầm lắng, như gã bạn già đón người tri kỷ, đôi khi là những chiều sương, đôi khi lại là những màn mưa lạnh ngắt!
Tôi còn nhớ như in về mùa hè ba năm về trước, một mùa hè mà Đà Lạt còn nằm trong sách vở với đôi ba lời kể bâng quơ. Cho tới khi lần đầu được chạm đến cái khoảng trời lành lạnh với những cơn gió trong veo xô vào lồng ngực, tôi với thằng bạn đã phải liên tục… chửi thề vì quá tuyệt, quá đẹp và lạ lẫm. Những nẻo đường quanh co nép bóng những hàng thông, những vườn ươm bàng bạc tít tắp nối nhau đến tận cuối những chân đồi cùng với nhiều kiến trúc châu Âu độc đáo. Đợt ấy, Đà Lạt đã đón hai thằng với một màn mưa trong niềm kiêu hãnh sẵn có của cao nguyên, hai kẻ lạc khách như hai con chuột lột lăn tăn giữa phố phường, môi không ngớt mỉm cười và ca ngợi.
Nếu nói về trước kia, ngược dòng thời gian về những ngày người Pháp xây dựng Đà Lạt thành một thành phố nghỉ dưỡng và chỉ như vậy thôi, thì cho tới bây giờ Đà Lạt đã khác đi nhiều. Sẽ chẳng khập khiễng nếu nói về cái duyên của Đà Lạt như tôi vẫn thường hay kể, nghĩ về nàng thiếu nữ sông Hương trong thi thơ ngày xưa và người gái Huế bây giờ, đó chính là điều khác biệt. Nhưng chẳng cần xa xôi như thế, chỉ trong ba năm tưởng như ngắn ngủi mà Đà Lạt bây giờ chừng như đã mất về đâu…
Tôi ngồi lặng thinh trong góc quán quen của chị gái bán hàng dễ mến, vẫn ly rượu đậm đà quen thuộc và nhìn ngắm phố xá lên đèn. Phin cà phê là thứ tôi gọi, nhưng lúc nào chị cũng khuyến mãi thêm cho kẻ lữ khách “gầy tom” mà chị vẫn thường hay chọc một ly rượu đá ngon lành, đôi lúc là rượu dâu tằm, dâu tây, đôi lúc lại là rượu nho thơm phức. Chị là dân Đà Lạt “chính hiệu”, qua Đà Lạt, đây luôn là nơi tôi ghé đầu tiên.
Lần nào cũng vậy, ngồi luyên thuyên với chị hồi lâu, tôi thẫn thờ buông ánh nhìn ra phía đằng xa và ngẫm nghĩ với vài ba hơi thuốc lá. Chập tối, chân lại lang thang lên đèo Trại Mát để ngắm nhìn những vườn ươm bắt đầu rực sáng. Không phải một điều gì khác có vẻ “đẳng cấp” hay “sang trọng” hơn, đây chính là điều ở Đà Lạt mà tôi thích nhất, một khoảng lặng đủ lớn để trải lòng với cô đơn, một khung cảnh mỹ miều tuyệt diệu.
Tôi thường khó chịu với những nơi ồn ào, đông đúc với chen chúc khách du lịch, ai ai cũng một tay cầm gậy selfie và làm những trò mà tôi cho là… kì cục, tôi cũng không có thói quen selfie rồi check-in trên Facebook với thời đại. Nên dĩ nhiên là những “chỗ nọ, chỗ kia, chỗ này, chỗ đó” tôi chưa lui tới. Nhiều người vẫn thường hay bảo đến Đà Lạt mà không đi tới những “chỗ đó” thì đi Đà Lạt làm gì? Với tôi thì giản đơn hơn, những nơi ấy có phải là cái hồn của Đà Lạt đâu? Và những ngả đường quanh co, những hàng thông kia có làm nhân vật phụ bao giờ?
Nhưng nói đi thì phải nói lại, tôi cũng thường hay làm những điều mà người khác coi là rảnh hơi và quái gở. Ví như mua ổ bánh mì rồi chạy tít lên một ngọn đồi để ngắm thành phố từ xa, vừa ăn vừa nghe tiếng thông reo trong gió. Với tôi, một nhành hoa dại treo lơ lửng bên dòng suối cũng đẹp hơn nhiều lần với những khóm hoa gọn lỏn được cắt tỉa tỉ mỉ trong thành phố. Sự cảm nhận về cái đẹp của mỗi người là khác nhau, song cách thưởng thức thì nên văn minh và lịch sự. Tôi luôn thiếu thiện cảm với những nhóm người đông đúc mà cứ mỗi nơi họ đi qua, thứ ở lại luôn là những điều không thể chấp nhận được.
Giá như Đà Lạt có thể chọn những vị khách đến với vòng tay phóng khoáng của mình, hẳn là Đà Lạt sẽ chưa bao giờ ồn ào đến thế…
Ngày trở lại, Đà Lạt vẫn mưa…
Ngày tôi đi, ly rượu nho ấm lòng viễn khách…
Chị bảo, sao đi Đà Lạt mà không kiếm con bé nào đi chung cho nó lãng mạn? Đi nhiều, kiếm người yêu đi chung cho nó vui, có người nói qua nói lại, đỡ buồn…
– Em đẹp trai quá, có con nào nó dám ưng đâu! Chị cười,
Đây có lẽ là nụ cười Đà Lạt!
